to doświadczenie
  • Dlaczego definicja słownikowa leksemu magnes jest zbyt szeroka i wąska zarazem?

    30.01.2021
    30.01.2021

    Szanowny Panie Profesorze, definicja magnesu jest błędna, nawet w tak uproszczonej wersji. Jest jednocześnie zbyt wąska i zbyt szeroka. Magnes nie musi być metalem. Cechą konstytutywną magnesu (trwałego, bo są jeszcze elektromagnesy) jest wytwarzanie trwałego pola magnetycznego. Takie pole magnetyczne może przyciągać inne substancje magnetyczne, w tym niektóre metale.

    Z poważaniem

  • Innowacja składniowo-frazeologiczna

    28.03.2023
    28.03.2023

    „Trudno nie zaprzeczyć” a „trudno zaprzeczyć”– czy można używać wymiennie?

  • Interpunkcyjne „być albo nie być”
    11.09.2017
    11.09.2017
    Szanowni Państwo,
    1. Zastanawiam się, czy w zapisie bardzo potocznych i nieeleganckich form typu idź(,) pan(,) stąd (np. w dialogach w beletrystyce) powinniśmy traktować formę pan jako skrócony wołacz i wydzielać ją przecinkami.
    2. Czy w tytule przekładu powieści A. Burgessa Diabeł nie państewko po słowie diabeł nie powinien stać przecinek? To, zdaje się, elipsa zdania: To diabeł, a nie państewko. Bez przecinka brzmi to raczej jak elipsa: Diabeł nie jest państewkiem.
    Czytelnik
  • kompetencja czy kompetetność?

    7.06.2015
    7.06.2015

    Wg słownika (np. https://sjp.pwn.pl/sjp/kompetencja;2564077.html) kompetencja to zakres. Brak znaczenia odpowiadającego słowu kompetentność (por. https://sjp.pwn.pl/sjp/kompetentny;2564078.html w znaczeniu 2). Jeśli zatem ktoś jest rzetelny, dobrze wypełniający swoją rolę, udzielający pewnych i wiarygodnych informacji, to cenimy go tylko za kompetentność czy również za kompetencję?

  • Mydlić komuś oczy
    11.10.2016
    11.10.2016
    Interesuje mnie etymologia powiedzenia mydlić komuś oczy.
  • piaskiem w oczy
    7.07.2009
    7.07.2009
    Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia zwrotu sypać komuś piaskiem w oczy. Dziękuję.
  • Ufny i ufać
    15.11.2018
    15.11.2018
    Dzień dobry!
    Pewnego razu wpadła mi w ucho piosenka Edyty Górniak. W refrenie piosenki pojawia się najpierw fragment ufna w swoje przeznaczenie, a dalej ufam w swoje przeznaczenie. Czy te formy są poprawne/dopuszczalne? Mam wrażenie, że poprawna forma to ufam swojemu przeznaczeniu, a ufna to przymiotnik, który wskazuje na cechę osoby – czy można być ufnym w coś?
    Pozdrawiam serdecznie!
  • zelżywość

    6.10.2003
    6.10.2003

    Dzień dobry,

    w litanii do Najświetszego Serca Pana Jezusa jest zawołanie: „Serce Jezusa, zelżywoscią napełnione”. Co oznacza rzeczownik zelżywość? Nie znalazłam w słowniku, więc chyba dzisiaj nie jest używany, ale co kiedyś oznaczał i jakie jest pochodzenie tego słowa? Dla mnie brzmi negatywnie, ale przecież musi mieć znaczenie pozytywne. Dziekuję.

    Iwona

  • osoby w wieku 50+
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy poprawne są wyrażenia dwadzieścia plus, trzydzieści plus, oznaczające wiek powyżej 20, 30 lat? Moim zdaniem te wyrażenia, spotykane głównie w języku marketingu, są sprzeczne z duchem języka polskiego.
  • pierw – wpierw – najpierw
    12.09.2005
    12.09.2005
    Zastanawiają mnie losy wyrazu pierw. Słowniki określają go jako przestarzały bądź książkowy, zdawałoby się więc, że w mowie potocznej używany jest bardzo rzadko. Tymczasem jest on powszechnie stosowany, najczęściej przez ludzi młodych; zaobserwowałem, że już studenci używają go rzadko.
    Co ciekawe, jego używanie zwykle jest niemile widziane przez otoczenie; słowo pierw jest nielubiane przez polonistów, nierzadko wręcz tępione w szkołach i traktowane jak błąd językowy. Czy słusznie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego